Contents
Tổ chức UNICEF Việt Nam đã có phát biểu về việc tạo dựng nên một thế hệ trẻ em có khởi đầu phát triển tốt nhất về mọi mặt. Đây chính là yếu tố then chốt để trả lời cho vấn đề “thế nào là phát triển toàn diện của trẻ em?”. Để hiểu rõ hơn, mời quý phụ huynh tham khảo bài viết sau từ Trường Quốc Tế Saigon Pearl (ISSP) để giúp trẻ phát triển toàn diện.
Phát triển toàn diện của trẻ em là gì?
Thông tin về vấn đề phát triển toàn diện cho trẻ em được quy định rõ tại Luật Trẻ Em năm 2016. Tại điều 4 của bộ luật đã nêu rõ:
“Phát triển toàn diện của trẻ em là sự phát triển đồng thời cả về thể chất, trí tuệ, tinh thần, đạo đức và mối quan hệ xã hội của trẻ em.”
Căn cứ vào điều luật này, phụ huynh, nhà trường và xã hội sẽ có những hoạt động phù hợp để trẻ phát triển ở mọi lĩnh vực trong cuộc sống. Sự phát triển sẽ phải mang tính đồng đều và hỗ trợ lẫn nhau. Những mặt phát triển này cũng có tác động và ảnh hưởng trực tiếp đến trẻ, góp phần hình thành cho trẻ kỹ năng sống, thói quen và tư duy của trẻ.
Mục đích cuối cùng là tạo nền móng vững chắc cho trẻ phát triển về thể chất, trí tuệ, tinh thần, đạo đức và mối quan hệ xã hội. Những điều này, giúp trẻ có được tương lai và cuộc sống tốt đẹp hơn.
Đọc thêm: Danh sách các trường tiểu học quốc tế tại TP. HCM tốt nhất
Sự phát triển của trẻ em theo từng giai đoạn
Sự phát triển của trẻ em diễn ra qua các giai đoạn khác nhau trong quá trình lớn lên. Dưới đây là một cái nhìn tổng quan về sự phát triển của trẻ em trong từng giai đoạn cụ thể.
Giai đoạn 1: Sự phát triển của trẻ em từ 1-3 tháng
Trong giai đoạn này, trẻ em trải qua những thay đổi lớn về cơ thể và sự phát triển. Các đặc điểm quan trọng bao gồm:
- Nhận thức về môi trường xung quanh bắt đầu phát triển, trẻ có thể nhìn thấy đối tượng ở khoảng cách gần.
- Hệ thần kinh phát triển, giúp trẻ có sự linh hoạt nhẹ nhàng, và có thể giữ đầu ổn định hơn.
- Trẻ bắt đầu thể hiện cảm xúc cơ bản như cười, khóc và cử động tay chân.
- Khả năng nghe và phản ứng với âm thanh được cải thiện.
Giai đoạn 2: Sự phát triển của trẻ em từ 4-6 tháng
Trong giai đoạn này, trẻ tiếp tục trưởng thành và phát triển từ những kỹ năng đã học được trước đó. Một số tiến trình quan trọng bao gồm:
- Trẻ có khả năng lăn từ một bên sang bên kia và có thể nâng đầu và ngực khi nằm nghiêng.
- Khả năng cử động tay chân của trẻ ngày càng phát triển, đặc biệt là khả năng chộp đồ vật và đưa chúng vào miệng.
- Trẻ có khả năng nhìn theo đối tượng di chuyển và nhận dạng người thân quen.
- Khả năng nghe và phản ứng với âm thanh cũng được cải thiện, và trẻ có thể bắt đầu phát ra các âm thanh cơ bản.
Giai đoạn 3: Sự phát triển của trẻ em từ 7-9 tháng
Giai đoạn này đánh dấu sự phát triển nhanh chóng của trẻ em trong nhiều khía cạnh. Những đặc điểm mà bé sẽ có trong giai đoạn này là:
- Trẻ bắt đầu tập ngồi mà không cần sự hỗ trợ và có thể duỗi chân và đặt trọng lượng lên hai tay.
- Khả năng cử động tay của trẻ tiếp tục phát triển, và trẻ có thể sử dụng ngón tay để chạm vào đồ vật và di chuyển chúng.
- Trẻ có thể phát hiện ra các đối tượng ẩn trong một chỗ và có khả năng nhận dạng hình ảnh của một người quen.
- Khả năng nghe và phản ứng với âm thanh ngày càng tốt hơn, và trẻ có thể bắt đầu lắng nghe và nhận ra một số từ đơn giản.
Giai đoạn 4: Sự phát triển của trẻ em từ 10-12 tháng
Giai đoạn này đánh dấu sự phát triển vượt bậc trong khả năng visual và cảm xúc của trẻ em. Tại giai đoạn này, bé trở nên hiếu động hơn và phát triển toàn diện từ thể chất đến tâm lý:
- Trẻ có thể đứng độc lập và đi bằng cách nắm vào đồ vật để cân bằng.
- Khả năng cử động tay của trẻ tiếp tục phát triển, và trẻ có thể chụp và ném đồ vật nhỏ.
- Trẻ có khả năng nhận biết và phân biệt giữa các đối tượng và người quen.
- Trẻ bắt đầu hiểu và đáp ứng với các chỉ thị đơn giản và từ ngữ cơ bản.
- Trẻ có khả năng phản ứng với cảm xúc và có thể thể hiện sự gắn kết và tình cảm với người thân.
Như vậy, sự phát triển của trẻ em diễn ra qua từng giai đoạn đặc trưng. Mỗi giai đoạn mang đến những thành tựu và khả năng mới, tạo nền tảng cho giai đoạn phát triển tiếp theo. Quan trọng nhất là cung cấp môi trường an toàn và hỗ trợ cho trẻ trong quá trình phát triển của họ.
Bảng thống kê quá trình phát triển của trẻ em theo từng tháng trong năm đầu đời
| Tuổi của trẻ | Vận động thể chất | Khả năng ngôn ngữ và nhận thức | Giao tiếp xã hội |
| 1 tháng |
– Nâng đầu và chuyển đầu qua lại khi nằm ngửa. – Nắm chặt tay lại khi có vật chạm vào lòng bàn tay. |
– Nhìn chăm chú vào đối tượng gần mắt. | – Phản hồi với mẹ qua cử chỉ và tiếng ồn nhẹ nhàng. |
| 2 tháng |
– Kéo dài thời gian ngẩng đầu khi nằm sấp. – Các ngón tay mở ra thường xuyên hơn thay vì chỉ nắm chặt. |
– Nhận biết giọng nói của bố mẹ. | – Cười ngoái và tương tác với mẹ. |
| 3 tháng |
– Biết xoay đầu để nhìn các vật gây chú ý. – Có thể nắm lấy các vật nhỏ bằng cả bàn tay. |
– Theo dõi đối tượng di chuyển trong tầm nhìn. | – Cười và cử động phản hồi khi gặp mẹ. |
| 4 tháng | – Có thể chống tay lên và nâng người lên bằng cánh tay khi nằm sấp. – Có thể lấy và cầm chắc các đồ vật trong tay. |
– Cảm nhận âm thanh và nhìn chăm chú vào đối tượng. | – Phản hồi với mẹ qua tiếng cười và cử chỉ vui vẻ. |
| 5 tháng |
– Có thể lăn qua lại. – Chuyền các đồ vật từ tay này sang tay kia. |
– Phản ứng với tiếng nói và cử chỉ của mẹ. | – Cười và tiếp xúc với người khác. |
| 6 tháng |
– Dùng tay để vọc các đồ vật. – Gần như kiểm soát được toàn bộ các cử động đầu. |
– Phát ra những âm thanh và tiếng ồn. | – Phản ứng với người khác bằng cử chỉ và tiếng cười. |
| 7 tháng |
– Bò hoặc trườn để khám phá môi trường. – Có thể ngồi giữ thăng bằng với sự hỗ trợ. |
– Hiểu các từ ngữ đơn giản như “mẹ”, “bố”. | – Nhận biết người quen và có thể ngại giao tiếp với người lạ. |
| 8 tháng |
– Có thể ngồi mà không cần hỗ trợ.
|
– Hiểu các câu lệnh đơn giản như “đến đây”, “đưa tay”. | – Phản ứng với người |
| 9 tháng | – Bò chuyển với tốc độ nhanh. – Đứng lên với sự hỗ trợ. |
– Hiểu và thực hiện các yêu cầu đơn giản như “đưa tay”, “nằm xuống”. | – Phản ứng vui vẻ và tương tác với người khác. |
| 10 tháng |
– Đứng độc lập và đi bằng cách giữ vào các vật cố định. – Ngồi từ tư thế đứng. |
– Hiểu các từ ngữ thông qua ngôn ngữ cử chỉ. | – Cười và tương tác nhiều hơn với người lớn và trẻ em khác. |
| 11 tháng |
– Đi bằng cách giữ vào các vật cố định hoặc sự hỗ trợ. – Bò lên cầu thang hoặc bò xuống cầu thang. |
– Phát âm các từ ngắn đơn giản như “mẹ”, “bố”. | – Biểu lộ sự quan tâm và thích thú đối với người khác. |
| 12 tháng |
– Đi một cách ổn định và tự tin. – Bắt đầu leo lên và xuống các bức cao. |
– Nói được một vài từ đơn giản như “mẹ”, “bố”, “ta”. | – Gắn kết với người thân và hiểu được các yêu cầu đơn giản. |
Giáo dục phát triển toàn diện cho trẻ em bao gồm những mặt nào?
Dù áp dụng phương pháp giáo dục hay phương pháp nuôi dạy con nào đi chăng nữa thì cốt lõi của việc phát triển toàn diện cho trẻ vẫn là phải đảm bảo sự phát triển các mặt trí tuệ, tinh thần, thể chất và cảm xúc xã hội. Bé phát triển thế nào là bình thường? Hãy cùng tìm hiểu các khía cạnh mà cha mẹ có thể theo dõi sự phát triển.
Về mặt trí tuệ
Trí tuệ là kim chỉ nam cho mọi hoạt động. Việc trang bị kiến thức có ý nghĩa quan trọng cho giai đoạn phát triển tương lai của trẻ. Bằng các phương pháp khác nhau, các hoạt động tự quan sát, khám phá và nhận thức tại trường, tại gia đình sẽ tạo tiền đề cho việc tiếp nhận và tích lũy trí tuệ chủ động ở trẻ. Vì vậy, phu huynh và thầy cô nên tạo điều kiện để trẻ tiếp cận kiến thức một cách tự nhiên và đầy đủ nhất.
Môi trường sống, sinh hoạt với các hoạt động tương tác cần được thiết kế, áp dụng nhằm mục đích hỗ trợ, kích thích sự hứng khởi, niềm say mê tìm hiểu và dung nạp kiến thức cho trẻ. Dưới đây là sơ lược về sự phát triển thể chất của trẻ qua từng độ tuổi:
- 0-2 tuổi: Trẻ đang trong giai đoạn phát triển khả năng quan sát và nhận thức về thế giới xung quanh thông qua các giác quan. Đồng thời, trẻ học hỏi và tiếp thu ngôn ngữ thông qua việc nghe và nói đơn giản.
- 3-5 tuổi: Năng lực ngôn ngữ tăng, có khả năng thể hiện ý kiến của mình. Trẻ cũng phát triển năng lực tư duy, sự tò mò bắt đầu đặt nhiều câu hỏi về thế giới xung quanh.
- 6-12 tuổi: Trẻ bắt đầu phát triển khả năng tư duy logic, giải quyết vấn đề và phân tích. Năng lực đọc và viết phát triển, có khả năng tiếp thu kiến thức từ sách. Trẻ cũng hiểu biết về quy tắc xã hội và văn hóa.
Xem thêm: Top 5 lĩnh vực phát triển của trẻ mầm non
Phát triển toàn diện cho trẻ về mặt trí tuệ (Nguồn: ISSP)
Về mặt tinh thần
Yếu tố tinh thần là một trong những yếu tố góp phần hình thành sự phát triển toàn diện của trẻ. Yếu tố này thể hiện thông qua sự sẻ chia, quan tâm và đồng hành của phụ huynh, nhà trường. Trẻ được nuôi dưỡng và dạy dỗ trong môi trường thân thiện, thoải mái, vui vẻ tạo nên suy nghĩ tích cực và lạc quan.
Việc xây dựng được nền tảng tinh thần tốt thông qua các hoạt động hàng ngày cần được thực hiện ở nhà, ở trường và ngoài xã hội.
Đọc thêm: Top các trường quốc tế ở TP. HCM tốt nhất
Phát triển toàn diện cho trẻ về mặt tinh thần (Nguồn: ISSP)
Về mặt thể chất
Song song các mặt phát triển, yếu tố thể chất cũng cần được chú trọng ở trẻ nhỏ. Trẻ cần có thể trạng tốt để đáp ứng các nhu cầu về hoạt động vui chơi, học tập mỗi ngày. Nếu tình trạng thể chất không đảm bảo, việc tham gia các hoạt động của trẻ sẽ bị hạn chế, không đáp ứng theo yêu cầu và ảnh hưởng đến kết quả học tập, rèn luyện của trẻ.
Yếu tố thể chất thường liên quan đến chế độ dinh dưỡng, các hoạt động vận động tăng cường thể lực. Việc chọn lựa và xây dựng các chế độ này cần đảm bảo phù hợp với thể trạng và độ tuổi của trẻ, và cũng cần sự chung tay từ gia đình và nhà trường. Thông qua các hoạt động, chương trình được áp dụng, trẻ sẽ có cơ hội được rèn luyện để tăng cường thể chất.
Phát triển toàn diện cho trẻ về mặt thể chất (Nguồn: ISSP)
Về mặt cảm xúc xã hội
Trong vấn đề liên quan đến “thế nào là phát triển toàn diện của trẻ em”, chỉ số cảm xúc xã hội có vai trò khá quan trọng. Do đó, phụ huynh và giáo viên cần hướng dẫn trẻ những phương án xử lý phù hợp cho những cảm xúc mà trẻ thường gặp phải từ những mối quan hệ xung quanh hay trong sinh hoạt hàng ngày giúp trẻ phát triển toàn diện.
Phát triển về mặt quan hệ xã hội sẽ giúp trẻ kiểm soát cảm xúc của bản thân tốt hơn, trở nên tự tin, lạc quan, hạnh phúc và cảm xúc rộng mở với các mối quan hệ bên ngoài, biết quan tâm và giúp đỡ những người xung quanh trẻ.
Sự phát triển về mặt cảm xúc được đánh giá bằng cách quan sát và thấu hiểu cách trẻ tương tác với người khác trong tình huống hằng ngày. Sơ lược về sự phát triển cảm xúc xã hội qua các giai đoạn tuổi:
- Từ 0-2 tuổi: Trẻ thường biểu hiện cảm xúc qua các cử chỉ cơ thể và biểu cảm gương mặt. Lúc này, trẻ đã có khả năng nhận biết giọng điệu, khuôn mặt và biểu cảm của người xung quanh.
- Từ 3-5 tuổi: Trẻ đã bập bẹ và biết giao tiếp bằng lời nói, có khả năng biểu đạt những cảm xúc cơ bản như: buồn, giận, vui mừng…
- Từ 6-12 tuổi: Khả năng nhận thức về cảm xúc của bản thân và người khác được nâng cao. Trẻ phân biệt được những cảm xúc phức tạp hơn như sự lo lắng, bồn chồn… Giai đoạn này, trẻ sôi nổi tham gia nhiều hoạt động mới, trải nghiệm mới. Đồng thời cảm xúc có thể thay đổi nhanh chóng hoặc khó kiểm soát do tác động của các yếu tố nội tại và ngoại tại.
Phát triển toàn diện cho trẻ về mặt cảm xúc xã hội (Nguồn: ISSP)
Trường Quốc Tế Saigon Pearl giúp trẻ phát triển toàn diện
Trường Quốc Tế Saigon Pearl – ISSP là trường quốc tế dành cho trẻ từ 18 tháng đến 11 tuổi tại thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam. Trường là trường mầm non quốc tế đầu tiên tại TP.HCM được chứng nhận bởi 2 tổ chức chứng nhận giáo dục uy tín hàng đầu thế giới là Hiệp hội các trường phổ thông và đại học New England (NEASC) và Hội đồng các trường quốc tế (CIS). Trường hiện cũng đang là ứng cử viên giảng dạy chương trình Tú Tài Quốc Tế Bậc Tiểu Học (IB PYP). Tại trường, các yếu tố giúp trẻ phát triển thể chất, trí tuệ, tinh thần và cảm xúc luôn được lồng ghép qua các hoạt động dạy và học. Mục tiêu hướng đến là xây dựng được môi trường giáo dục chất lượng, cung cấp nền tảng vững chắc cho trẻ. Để từ đó, mỗi trẻ có thể tự tin tiến xa hơn ở những cấp học cao hơn. Và xa hơn nữa là tự tin bước vào cuộc sống với phong thái vững vàng nhất.
Trường Quốc Tế Saigon Pearl (Nguồn: ISSP)
Trường Quốc Tế Saigon Pearl – ISSP luôn khuyến khích và chào đón phụ huynh cùng học sinh đến tham quan thực tế tại trường. Những quan sát trực tiếp sẽ giúp phụ huynh có thêm nguồn thông tin đầy đủ và rõ ràng hơn về môi trường học tập tương lai của trẻ. Quý phụ huynh có thể đặt lịch tham quan trường hoặc liên hệ với Phòng tuyển sinh của trường ISSP bằng 2 cách dưới đây:
- Số điện thoại: +84 (028) 2222 7788
- Email: admissions@issp.edu.vn
Trên đây là những thông tin liên quan đến việc “thế nào là phát triển toàn diện của trẻ em”. Hi vọng quý phụ huynh đã có thêm những thông tin tham khảo phù hợp giúp con mình phát triển toàn diện.
